Ψηφιακή Επανάσταση
Ψηφιακή επανάσταση
Με τον όρο Ψηφιακή Επανάσταση εννοούμε τη μετάβαση από την αναλογική-μηχανική ηλεκτρική τεχνολογία στην ψηφιακή τεχνολογία. Η ψηφιακή επανάσταση ξεκίνησε το 1980 και συνεχίζεται μέχρι και σήμερα. Εμμέσως, ο όρος αυτός αναφέρεται επίσης στις σαρωτικές αλλαγές τις οποίες επέφερε η πληροφορική και η τεχνολογία των επικοινωνιών κατά τη διάρκεια του δεύτερου μισού του 20ου αιώνα. Παρόμοια με την Αγροτική Επανάσταση ή τη Βιομηχανική Επανάσταση, η Ψηφιακή Επανάσταση σηματοδότησε παράλληλα και την έναρξη της Εποχής της Πληροφορίας.
Κεντρικό ρόλο σε αυτή την επανάσταση αποτελεί η μαζική παραγωγή και η ευρεία χρήση των ψηφιακών λογικών κυκλωμάτων και οι τεχνολογίες που πηγάζουν από αυτήν, όπως ο Η/Υ, το κινητό τηλέφωνο και η συσκευή φαξ (τηλεομοιότυπο).
Σύντομη ιστορία
Η τεχνολογία αυτή εφευρέθηκε κατά τη διάρκεια του δεύτερου μισού του 20ου αιώνα (αρχές 1950) ενώ η ευρεία οικονομική υιοθέτησή της έγινε μετά την εφεύρεση του προσωπικού υπολογιστή. Η ψηφιακή επανάσταση αντικατέστησε την προϋπάρχουσα τεχνολογία και την μετέτρεψε από αναλογική σε ψηφιακή. Με το τρόπο αυτό έγινε εφικτή η δημιουργία πολλαπλών αντιγράφων πανομοιότυπων με το αρχικό. Έτσι, στις ψηφιακές επικοινωνίες, μηδενίστηκαν οι απώλειες πληροφορίας κατά τη μετάδοση του σήματος.
Στο τομέα των πολυμέσων, η ψηφιακή επανάσταση άλλαξε ριζικά την αποθήκευση των πληροφοριών. Έτσι αντί να χρησιμοποιούνται διαφορετικά μέσα για την αποθήκευση των δεδομένων(χαρτί για τις λέξεις, φωνογραφικές εγγραφές για τον ήχο, φιλμ για την εικόνα), τα δεδομένα αποθηκεύονται σε δυαδική ψηφιακή μορφή η οποία είναι άμεσα αποθηκεύσιμη και εύκολα μεταφέρσιμη σε διάφορα μέσα. Ισάξιας σημασίας, είναι και το επίτευγμα της ασύρματης μεταφοράς, πρόσβασης και επεξεργασίας των πληροφοριών μεταξύ των μέσων.
Χρονοδιάγραμμα
Αρχές και εξέλιξη (1947-1979)
Η εφεύρεση του τρανζίστορ το 1947, άνοιξε το δρόμο για πιο εξελιγμένους ψηφιακούς υπολογιστές. Στις δεκαετίες του ΄50 και του ΄60 ο στρατός οι κυβερνήσεις, καθώς και άλλοι οργανισμοί είχαν στην κατοχή τους υπολογιστικά συστήματα, ενώ το πρόγραμμα Whole Earth Catalog της δεκαετίας του '60 οδήγησε στην έμπνευση και στην πρακτική υλοποίηση του Παγκόσμιου Ιστού (World Wide Web, WWW).
Οι πρώτοι προσωπικοί υπολογιστές βγήκαν τη δεκαετία του '70. Οι υπολογιστές καταμερισμού χρόνου ήταν, προς το παρόν, μονόδρομος μέχρι και την δεκαετία του '80.
Δεκαετία 1980
Τη δεκαετία του '80 οι υπολογιστές έγιναν για πρώτοι φορά προσιτοί στο ευρύ κοινό στις αναπτυσσόμενες χώρες. Εκατομμύρια άνθρωποι αγόρασαν υπολογιστές για οικιακή χρήση. Παρ' όλο που οι υπολογιστές δε ήταν ακόμα καθημερινό φαινόμενο, η παραγωγικότητα πολλών επιχειρήσεων εξαρτήθηκε από υπολογιστές. Γι' αυτό το λόγο η δεκαετία του '80 θεωρείται η αρχή της Ψηφιακής Επανάστασης. Μέχρι τα τέλη της δεκαετίας οι υπολογιστές έγιναν αναπόσπαστο κομμάτι εργασίας έχοντας απλώς μερικές βασικές γνώσεις για την λειτουργία τους.
Παράλληλα, η Motorola κατασκεύασε το πρώτο κινητό τηλέφωνο,το Motorola DynaTac 8000X , και το διέθεσε στην αγορά το 1973.
Δεκαετία 1990
Το 1992 ο Παγκόσμιος Ιστός ήταν γεγονός και μέχρι το 1996 παγιώθηκε στη συνείδηση του κόσμου. Έτσι πολλές επιχειρήσεις άρχισαν να δημιουργούν ιστοσελίδες με τις διαφημίσεις τους. Το τέλος του 1999, βρήκε σχεδόν κάθε χώρα του κόσμου να έχει τουλάχιστον μία σύνδεση στο διαδίκτυο (internet), ενώ πάνω από τους μισούς Αμερικανούς χρησιμοποιούσαν ήδη το διαδίκτυο σε καθημερινή βάση.
Χαρακτηριστικό της ταχείας ανάπτυξης είναι το ότι το 1989 περίπου το 15% των Αμερικανών κατείχε υπολογιστή. Στις αρχές του 2000 το ποσοστό είχε εκτοξευθεί στο 51%.
Σε αυτή τη δεκαετία τα κινητά τηλέφωνα έγιναν καθημερινή συνήθεια στις δυτικές χώρες, ενώ για πρώτη φορά εμφανίστηκαν στους κινηματογράφους, διαφημίσεις που παρακαλούσαν το κοινό να βάλει τα κινητά του στο αθόρυβο.
Τεχνολογίες που αντικαταστάθηκαν
- Αναλογικές τεχνολογίες (κασέτα, πικ-απ) ---> CD
- Βιντεοταινίες ---> DVD.
- Αναλογική αναμετάδοση ---> Ψηφιακή αναμετάδοση
- Αναλογικό τηλέφωνο---> Ψηφιακό τηλέφωνο
- Γραφομηχανή---> Εκτυπωτής
- Ηλεκτρονικό βιβλίο (e-book)
- Αναλογική τηλεόραση ---> Ψηφιακή τηλεόραση
Τεχνολογική βάση
Η Ψηφιακή Επανάσταση έδωσε το έναυσμα για τη μαζική παραγωγή των ψηφιακών ηλεκτρονικών υπολογιστών, του προσωπικού Η/Υ και ειδικότερα του μικροεπεξεργαστή, η σταδιακή εξέλιξη του οποίου σε απόδοση (όπως περιγράφεται στον Νόμο του Moore), έκανε τα υπολογιστικά συστήματα να ενσωματωθούν σε μια πληθώρα συσκευών. Ανάλογης σημασίας ήταν και η ανάπτυξη των τηλεπικοινωνιακών τεχνολογιών, όπως η δικτύωση υπολογιστών, το Διαδίκτυο και η ψηφιακή αναμετάδοση. Τα κινητά τηλέφωνα τρίτης γενιάς(3G), η κοινωνική διείσδυση των οποίων αυξήθηκε με γεωμετρική πρόοδο τη δεκαετία του 2000, έπαιξε επίσης πάρα πολύ μεγάλο ρόλο στην ψηφιακή επανάσταση, καθώς παρέχουν ταυτοχρόνως διασκέδαση, επικοινωνία και σύνδεση στο διαδίκτυο.
Κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις
Θετικά
Στις θετικές επιπτώσεις περιλαμβάνονται η μεγαλύτερη διασύνδεση, η διευκόλυνση στην επικοινωνία και η δημόσια και ελεύθερη έκθεση πληροφοριών που κατά το παρελθόν θα μπορούσαν να καταπιεστούν πιο εύκολα από ολοκληρωτικά καθεστώτα.
Οι οικονομικές επιπτώσεις της ψηφιακής επανάστασης υπήρξαν τεράστιες. Για παράδειγμα, χωρίς τον Παγκόσμιο Ιστό η παγκοσμιοποίηση δε θα είχε φτάσει στο σημερινό επίπεδο. Η ψηφιακή επανάσταση άλλαξε δραματικά τον τρόπο με τον οποίο συνεργάζονται οι επιχειρήσεις με τους ιδιώτες. Από τη μια στιγμή στην άλλη, μικρές επιχειρήσεις απέκτησαν λόγο και πρόσβαση σε μεγάλες αγορές. Καινούργιες ιδέες όπως η κατά παραγγελία υπηρεσίες και κατασκευές (on demand) σε συνδυασμό με τη ραγδαία πτώση του τεχνολογικού κόστους, κατέστησαν δυνατές νέες καινοτόμες σε όλους τομείς της βιομηχανίας και της καθημερινής ζωής.
Αρνητικά
Στις αρνητικές επιπτώσεις περιλαμβάνονται η υπερφόρτωση πληροφοριών, η εγκληματικότητα του Διαδικτύου και ο κορεσμός των μέσων ενημέρωσης.
Σε ορισμένες περιπτώσεις μάλιστα, η ευρύτατη διάδοση των υπολογιστών στις εταιρείες, έκανε τους υπαλλήλους λιγότερο παραγωγικούς επειδή χρησιμοποιούσαν τους Η/Υ για προσωπική χρήση (e-mail, παιχνίδια, συνομιλίες κλπ). Η χρήση των προσωπικών υπολογιστών όπως και άλλες ψηφιακές δραστηριότητες στο χώρο εργασίας, που δεν συνδέονται με το αντικείμενο της απασχόλησης, οδήγησαν σε ισχυρότερες μορφές παραβίασης της ιδιωτικής ζωής, όπως η καταγραφή της πληκτρολόγησης και εφαρμογές φιλτραρίσματος πληροφοριών (κατασκοπευτικό λογισμικό και λογισμικά ελέγχου περιεχομένου).
Ανταλλαγή πληροφοριών και ιδιωτική ζωή
Η προστασία της ιδιωτικής ζωής, έγινε μεγάλη υπόθεση κατά τη διάρκεια της ψηφιακής επανάστασης. Η ικανότητα της αποθήκευσης και χρησιμοποίησης τόσο μεγάλων ποσοτήτων διαφόρων πληροφοριών, άνοιξε δυνατότητες για την παρακολούθηση των ιδιωτικών δραστηριοτήτων και ενδιαφερόντων. Οι συνωμοσιολόγοι και εθνικιστές φοβήθηκαν ότι στο μέλλον οι πληροφορίες αυτές μπορεί να χρησιμοποιηθούν από τις κυβερνήσεις για τον έλεγχο του πληθυσμού.
Το Διαδίκτυο και ειδικότερα ο Παγκόσμιος Ιστός στη δεκαετία του '90, άνοιξε νέους ορίζοντες στην επικοινωνία και τη διαμοίραση πληροφοριών. Η ικανότητα της εύκολης και αστραπιαίας μετάδοσης πληροφοριών σε παγκόσμια κλίμακα, έφερε την ελευθερία του λόγου σε νέο επίπεδο.Για πρώτη φορά είχαν ιδιώτες και οργανώσεις τόσο μεγάλη ελευθερία και ικανότητα να αναπτύξουν τις απόψεις τους σε οποιοδήποτε θέμα, στο παγκόσμιο κοινό, με αμελητέο κόστος, όπως δεν συνέβη με καμιά επικοινωνιακή τεχνολογία στο παρελθόν.
Από την άλλη μεριά, ειδικές ομάδες συμφερόντων, όπως επίσης κοινωνικές και θρησκευτικές οργανώσεις κατηγόρησαν κατηγόρησαν το περιεχόμενο του ως απαράδεκτο ακόμα και επικίνδυνο. Πολλοί γονείς και θρησκευτικές οργανώσεις άρχισαν να ανησυχούν καθώς η πορνογραφία έγινε πιο άμεσα διαθέσιμη σε ανήλικους. Η διάδοση πληροφοριών σχετικά με θέματα όπως η παιδική πορνογραφία, κατασκευή βομβών, τρομοκρατικές πράξεις καθώς και άλλες βίαιες δραστηριότητες θορύβησαν διάφορες ομάδες ανθρώπων.Οι εν λόγω ανησυχίες οδήγησαν και λογοκρισία του Παγκόσμιου Ιστού.
Θέματα Πνευματικής Ιδιοκτησίας
Τα ζητήματα πνευματικής ιδιοκτησίας και εμπορικής εκμετάλλευσης σημάτων και λογότυπων, απέκτησαν νέα διάσταση στην ψηφιακή εποχή. Η ικανότητα των καταναλωτών να διανέμουν σε ευρεία κλίμακα ακριβή αντίγραφα των προστατευόμενων έργων, άλλαξε δραματικά το τοπίο της πνευματικής ιδιοκτησίας, ιδίως στις βιομηχανίες της μουσικής, του κινηματογράφου και της τηλεόρασης.
Η Ψηφιακή Επανάσταση, ιδίως όσον αφορά την προστασία της ιδιωτικής ζωής, των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας, της λογοκρισίας και της ανταλλαγής πληροφοριών εξακολουθεί να αποτελεί αμφιλεγόμενο θέμα. Δεδομένου ότι η ψηφιακή επανάσταση προχωρά, παραμένει ακόμα ασαφές σε ποιον βαθμό είχε αντίκτυπο στην κοινωνία και κατά πόσο αυτή θα αλλάξει στο μέλλον.
Ανησυχίες
Μολονότι υπήρξαν τεράστια τα οφέλη στην κοινωνία από την ψηφιακή επανάσταση, ιδίως όσο αφορά την προσβασιμότητα των πληροφοριών, υπάρχουν ορισμένες ανησυχίες. Η διευρυμένη δύναμη της επικοινωνίας και της ανταλλαγής πληροφοριών, οι αυξημένες δυνατότητες για τις υπάρχουσες τεχνολογίες, και η έλευση της νέας τεχνολογίας έφερε μαζί της πολλές πιθανές ευκαιρίες για εκμετάλλευση. Η Ψηφιακή Επανάσταση εγκαινίασε μια νέα εποχή μαζικής επιτήρησης, δημιουργώντας μια σειρά νέων πολιτικών και ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η αξιοπιστία των δεδομένων έγινε αντικείμενο συζήτησης καθώς οι πληροφορίες μπορούν εύκολα να αντιγραφούν, αλλά όχι και να ελεγχθούν. Η ψηφιακή επανάσταση κατέστησε δυνατή την αποθήκευση και παρακολούθηση γεγονότων, άρθρων και στατικών. Η ποσότητα και η ποσότητα της πληροφορίας έγιναν σημαντικά θέματα στα τέλη του 20ου αιώνα.
Από ιστορικής πλευράς, ένα μεγάλο μέρος της ανθρώπινης ιστορίας έγινε γνωστή μέσα από τα φυσικά αντικείμενα από το παρελθόν που έχουν βρεθεί ή διατηρηθεί, ιδίως μέσα από τα γραπτά κείμενα. Οι ψηφιακές εγγραφές είναι τόσο εύκολο να δημιουργηθούν όσο και να διαγραφούν ή να τροποποιηθούν. Αλλαγές σε μορφές αποθήκευσης μπορεί να κάνει την ανάκτηση των δεδομένων δύσκολη ή σχεδόν αδύνατη(όπως η αποθήκευση πληροφοριών σε απαρχαιωμένα μέσα επικοινωνίας για τα οποία τα μηχανήματα αναπαραγωγής είναι μη διαθέσιμα). Ακόμα και ο εντοπισμός του τύπου των δεδομένων και το αν έχουν ενδιαφέρον ή όχι, μπορεί να είναι αδύνατο να γίνει αν δεν είναι εύκολη η ανάγνωση των δεδομένων. Πληροφορίες οι οποίες θεωρούνται αυθεντικά αποτελέσματα μελέτης ή έρευνας, πρέπει να ελέγχονται και να επαληθεύονται. Με μια τέτοια μαζική διάδοση πληροφοριών κατέστη δυνατό σε κάποιον να γράψει ένα άρθρο επικαλούμενος ψευδείς πηγές.
Τέλος, τα προβλήματα αυτά επιδεινώνονται από τη χρήση της ψηφιακής διαχείρισης δικαιωμάτων καθώς και άλλων τεχνολογιών πρόληψης αντιγράφων, οι οποίες είναι σχεδιασμένες έτσι ώστε τα δεδομένα να μπορούν να αναγνωστούν μόνο από συγκεκριμένες συσκευές. Αυτό μπορεί να κάνει αδύνατη οποιαδήποτε μελλοντική ανάκτησή τους.
Πήγη:wikipedia
